Ak sözü Altay Türkçesinde cennet anlamına gelirdi. Cennette oturan tanrılara da rengi ve ruhu apak anlamına gelen Aktu (Aklılar) denirdi. (123)Temizlik, parlaklık, beyazlık anlamında kullanılan Ak’lık, Altay Şamanizm’de tanrıçalara özgü bir renk olarak görülürdü.(124)
Beyaz renk birçok destanda ve tasvirde Tanrı Ülgen’in rengi olarak karşımıza çıkmaktadır. Güney Sibirya’da yaşayan Altay Türklerinin Maaday-Kara destanında, gugu kuşlarının sesinden beyaz renkli çiçekler açılır ve böylece bu kuşların Tanrı Ülgen’in olduğu anlatılır. Çünkü beyaz çiçek, beyaz renk Ülgen’e aittir.(125)
Ülgen’in kızlarına da Ak Kızlar anlamına gelen Ak Kıstar veya Kıyanlar denir. Özel isimleri bilinmeyen bu kızlar, Şaman’ın ilham perileridir ve yalnızca Şaman onlarla ilişki kurabilmektedir. Akkızlar için Şaman ilahilerinde “ay (gibi) kulağıma kişi olup söylüyorsunuz” denilmektedir:
“Ay kulagıma kişi boplu
Ayıtıp bereten edinger…” (126)
Daha önceki bölümlerde de söz edildiği gibi, bu kızları temsilen kukla biçiminde yapılan ongunlar Şaman’ın elbisesine iliştirilmektedir. Daha önce de bahsedildiği gibi, bu şekilde Şaman elbiselerinde sıralanan dokuz küçük kukla Ülgen’in dokuz kızını, küçücük elbiseler onların elbiselerinin, demir veya başka şeyler onların küpelerini temsil eder. (127)
KARAKIZLAR
Kaynak: Sema ÖZGÜR
124 Ögel, a.g.e., Cilt I, s.570
125 Zühre İndirkaş, Türklerde Hükümdar Tacı Geleneği, Ankara, T.C. Kültür Bakanlığı
Yayınları, 2002, s.23
126 Inan, a.g.e., s. 33-34127 İnan, a.g.e ., s. 92169 İnan, a.g.e., s.40
Sayfanızın tamamını çok beğendim. Gurur duydum. Çabalarınız için gönülden teşekkür ederim
test from admin